Gõ Tiếng Việt

Bè ai người nấy chống nghĩa là việc của ai người nấy định liệu. Hay việc của ai người nấy lo toan. Câu thành ngữ ngoài nghĩa phê phán những người ích kỉ. Thì còn mang đến nhiều ý niệm về quyền riêng tư cá nhân. Thêm đó là lời khuyên về cuộc sống tự lập, không ỷ lại ai.

Trong dân gian còn có những câu có ý nghĩa tương tự. Ví dụ như: bè ai người ấy chống, cơm ai người ấy ăn, cha ai người nấy khóc,… Bè ai người nấy chống là câu được sử dụng thông dụng nhất.

Tham khảo thêm bài viết:

• Thành ngữ “Bên trọng bên khinh”
• Tục ngữ “Phòng bệnh hơn chữa bệnh”
• Thành ngữ “Đi đêm có ngày gặp ma”

Bè ai người ấy chống

Bè ai người nấy chống

Bè trong Bè ai người nấy chống là một loại phương tiện di chuyển dưới nước. Được thiết kế thô sơ, bè bao gồm những mảnh gỗ nhỏ hoặc những cây tre, cây nứa kết với nhau mà tạo thành.

Không giống như thuyền, ghe dùng mái chèo để di chuyển. Bè tạo lực đẩy bằng những cây sào rất dài. Vừa đi bè, vừa chống sào là hình ảnh vô cùng quen thuộc ở mỗi vùng quê Việt Nam.

Lấy hình ảnh thân thuộc ấy, ông cha ta đã kết tinh nhiều bài học có ý nghĩa sâu sắc. Trong Bè ai người nấy chống – hình ảnh con người Việt Nam hiện ra mồn một. Nó thể hiện những nét tính cách rất riêng của dân tộc ta. Trong đó ta vừa thấy đáng thương, mà vừa thấy đáng trách.

Tính ích kỉ, tư hữu

Bè ai người nấy chống trước hết thể hiện cái ích kỉ, tư hữu. Đây vẫn là thói xấu dễ thấy ở người Á Đông. Ích kỉ nghĩa là chỉ quan tâm đến bản thân. Không có sự chia sẻ, cảm thông với người khác.

Trước kia, cái nghèo đã khiến người ta có tâm lý giữ của. Việc mong muốn sở hữu tuyệt đối này dẫn đến sự ích kỉ trong hành động. Nó đã trở thành thói quen khó xóa bỏ trong tư duy. Giữ của là chính đáng. Nhưng nếu nó bị đẩy đi xa thì thành tư hữu ích kỉ. Người ích kỉ thường hay tính toán hơn thiệt. Họ hay đùn đẩy trách nhiệm cho người khác. Khư khư giữ lấy lợi ích của riêng mình. Mặc kệ sự đời đẩy đưa ra sao, ta cứ cơm ngon, áo ấm là vẹn toàn.

Lối sống ích kỉ không chỉ đem đến cái hại cho bản thân người đó mà còn có thể trở thành mối nguy cho mọi người xung quanh.

Người ích kỉ thường bị xã hội cô lập. Chắc hẳn chẳng ai muốn làm việc hay chung sống với một người ích kỉ. Lối sống này trở thành nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng con người ngày càng lạnh lùng, vô cảm với nhau.

Chính cách sống ích kỉ đã khiến các mối quan hệ trở nên căng thẳng và gay gắt hơn.

Ích kỉ không chỉ khiến cá nhân bị tụt lùi. Mà nó còn khiến xã hội dậm chân tại chỗ.

Sống ích kỉ khiến các mối quan hệ trở nên gay gắt

Tính tự lập, quyền tự do cá nhân

Tuy nhiên, Bè ai người nấy chống cũng đem đến những ý niệm về tính tự lập. Mỗi người sinh ra đều phải tự lập. Tự đối mặt với cuộc đời. Tự chịu trách nhiệm trước những lời nói và hành động của mình.

Câu thành ngữ cũng như một lời nhắn nhủ mọi người không nên ỷ lại hay dựa dẫm vào người khác. Bài toán cuộc đời của ai thì người ấy phải tự giải. Chẳng ai có thể làm hết cho ai được. Chẳng ai có thể sống thay ai một đời.

Chỉ có tự lập, tự chèo chống chiếc bè, con thuyền của mình thì khi ấy con người mới thật sự sống và trân trọng cuộc sống.

Cuộc đời luôn cần có sự giúp đỡ, thông cảm, sẻ chia. Nhưng thay vì cho người khác con cá. Hãy cho họ chiếc cần câu để họ tự tìm được thành quả trong cuộc sống của mình. Ai nấy cũng cần có quyền tự do cá nhân, có không gian riêng tư của mình.

Thường thấy ngày nay cha mẹ hay làm hết việc của con cái. Thay vì nhìn nhận con bình đẳng như một cá nhân thật sự. Thì ba mẹ lại quyết định trở thành cái giàn vững chắc cho con đeo bám, ỷ lại. Chính những hành động ấy đã tạo ra một thế hệ ăn bám, những đứa trẻ không bao giờ lớn.

Tự lập, tự quyết định cuộc đời là quyền cơ bản của mỗi con người. Nếu ai đó chẳng dám tự mình chèo chống con thuyền cuộc đời thì người đó phải chăng chỉ đang tồn tại chứ không thật sự sống?

Làm sao để từ bỏ được tính ích kỷ?

Như đã chia sẻ ở trên, đây là thói quen trong tư duy. Vì thế rất khó có thể từ bỏ được hoàn toàn. Tuy nhiên, không có nghĩa là không khắc phục được. Chỉ cần bạn kiên trì và cố gắng hết sức chắc chắn sẽ có thể thay đổi được một phần tính cách.

Trước hết, bạn thân ta phải tự nhận diện rằng: ích kỉ là một tính xấu. Và tất nhiên cần triệt tiêu tính xấu này. Bạn cần liệt kê ra những biểu hiện từ tính cách này của bản thân. Ví dụ như: hay hơn thiệt với bạn bè, sợ người khác hơn mình nên bo bo kiến thức,… Một khi nhận thức được những hành động chưa đúng của mình. Bạn mới có thể thay đổi nó theo một chiều hướng khác.

Tiếp theo, hãy mạnh dạn sống khác và nghĩ khác. Có nhiều người mặc dù đã nhận ra được thói xấu. Nhưng cái tốt khó làm, cái xấu lại nhiều cám dỗ nên mãi mà chưa thay đổi được. Chính vì thế, để có thể rời xa tính xấu ấy ta nên dũng cảm sống tử tế.

Hãy bắt đầu từ những việc đơn giản. Đó có thể là một nụ cười dành cho người đối diện. Đó có thể là việc nhường chỗ ngồi trên xe buýt. Hay đơn giản là sẻ chia cái bánh trên tay với người đối diện. Những việc làm dù là nhỏ nhoi nhưng chắc chắn sẽ khiến bạn khác đi rất nhiều.

Bạn hãy lắng nghe bản thân mình nhiều hơn. Tự chữa lành, tự chỉnh đốn lại những suy nghĩ còn lệch lạc, sai hướng. Hãy biết quan tâm, sẻ chia cùng mọi người. Mở rộng lòng mình bạn sẽ thấy thế giới này thật tuyệt, bản thân mình cũng thật tuyệt vời. Cho đi chính là lúc bạn có nhiều hơn bạn nghĩ.

Lời kết

Bè ai người nấy chống là câu thành ngữ khắc cốt ghi tâm của nhiều người. Càng lớn, càng sống và trải nghiệm thì ai nấy đều nhận ra rằng. Không thể dựa vào ai khác ngoài chính bản thân mình. Tự lập, tự trải nghiệm cuộc sống sẽ khiến bạn cảm thấy cuộc đời đáng sống hơn bao giờ hết. Thế nhưng, cái gì quá cũng đều không tốt. Giữ lại cho bản thân một chút giới hạn. Đừng để mình trở thành con người ích kỉ, chỉ biết nghĩ đến bản thân. Hòa mình với mọi người và cuộc đời bạn sẽ nhận ra nhiều thứ nhiệm màu.

Xem thêm bài viết:

• Con hát mẹ khen hay
• Chớ thấy sóng cả mà ngã tay chèo
• Ca dao “Nói chín thì làm nên mười/Nói mười làm chín kẻ cười người chê”