Gõ Tiếng Việt

Một mặt người bằng mười mặt của bao hàm nhiều ý nghĩa thiết thực trong cuộc sống. Câu tục ngữ này nhằm khuyên nhủ ta phải biết đặt sự an toàn cho tính mạng lên trên của cải vật chất. Thêm đó là lời nhắc nhở về vai trò, trách nhiệm của ta với bản thân, với xã hội.

Xem thêm bài viết: Ca dao “Muốn no thì phải chăm làm/Một hạt thóc vàng chín giọt mồ hôi”

Một mặt người bằng mười mặt của

Từ lâu, mối quan hệ giữa tính mạng con người và của cải vật chất đã được nhắc nhiều đến trong ca dao, tục ngữ. Ví như: còn người còn của, người sống đống vàng… và hầu hết câu nói nào cũng đề cao tính mạng con người.

Một mặt người bằng mười mặt của hay Một mặt người hơn mười mặt của cũng có ý nhắc nhở ta về mối quan hệ ấy.

“Một” là đơn vị đếm chỉ số ít. “Mặt người” ở đây chính là thân thể, tính mạng con người. “Mười” là đơn vị đếm chỉ số nhiều. “Mặt của” là những vật chất có giá trị. Một mặt người bằng mười mặt của nghĩa là tính mạng của một con người bằng rất nhiều thứ của cải vật chất có giá trị to lớn.

Ông cha ta đúc kết, trong mọi trường hợp phải biết đặt sự an toàn cho tính mạng lên trên của cải vật chất. Cho dù những thứ của cải vật chất đó đó là những thứ vô cùng quý báu thì cũng không thể so sánh với con người. Đừng nên hy sinh vì tiền bạc, vật chất to lớn. Bởi còn người là còn tất cả.

Tuy nhiên, cũng không phải vì vậy mà ông cha ta không coi trọng của cải. Mà đứng trên mọi phương diện, có thể nhận định rằng: mạng sống con người là “của cải” quý giá nhất. Gìn giữ được thứ “của cải” này, ta sẽ có tất cả.

Một mặt người bằng mười mặt của

Tính mạng con người là trên hết

Tính mạng con người là trên hết là câu nói quen thuộc. Nó như một cách nói khác của Một mặt người bằng mười mặt của. Bài học về việc coi trọng tính mạng con người luôn luôn thường trực trong cuộc sống của chúng ta.

Quả đúng như vậy, mọi thứ đều do con người tạo ra. Nếu không có con người sẽ không còn gì cả. Mất đi con người mọi thứ sẽ chẳng có ý nghĩa gì nữa.

Theo đó, của cải do con người làm ra. Không có con người thì không có của cải. Còn người thì của cải sẽ còn được sinh sôi, nảy nở hơn nữa. Vì thế, ta cần yêu quý, tôn trọng và bảo vệ mạng sống con người. Không để của cải che lấp mất tình người là một tư tưởng hoàn toàn đúng đắn.

Có thể thấy rất nhiều những câu chuyện phản ánh rõ nét ý nghĩa của câu tục ngữ Một mặt người bằng mười mặt của. Mà phổ biến nhất có lẽ là những cảm xúc khi chứng kiến giờ phút sinh tử của một con người.

Đứng trước sự sống và cái chết, chắc chắn những thứ của cải phù phiếm kia chẳng còn có chút giá trị gì. Khi người thân ta đau ốm, bệnh tật, nếu tiền có thể mua được mạng sống, mua được sức khỏe thì tin chắc rằng bất cứ ai cũng sẵn sàng đánh đổi.

Chỉ tiếc rằng, con người có thể làm ra của cải. Thế nhưng của cải lại không thể cứu vãn được sức khỏe hay tính mạng của con người. Của cải mất đi còn có thể làm lại được, nhưng con người đã chết thì sẽ biến mất vĩnh viễn.

Tham khảo thêm bài viết: Ca dao “Qua đình ngả nón trông đình/Đình bao nhiêu ngói thương mình bấy nhiêu”

Quá coi trọng của cải, ta sẽ nhanh chóng cô độc

Tiền bạc là vật ngoài thân nhưng để sống tốt vẫn rất cần có tiền. Không thể phủ nhận rằng, tài sản, của cải vẫn giữ một vai trò vô cùng quan trọng. Thế nhưng ta sống không chỉ vì đồng tiền, không chỉ để kiếm tiền.

Cuộc sống này vẫn còn rất nhiều điều nhiệm màu. Và trong những điều nhiệm màu ấy, người ta ít thấy sự tồn tại của vật chất. Đó là tình yêu, là lòng nhân hậu, là sự cảm thông, sự sẻ chia, an ủi,… Thứ gắn kết ta với cuộc sống này không phải là tiền bạc mà là các mối quan hệ.

Của cải là cần thiết và quan trọng. Nhưng nếu quá coi trọng tiền bạc thì ta nhanh chóng sẽ trở nên cô độc. Ki bo, bủn xỉn và thêm một chút ích kỉ đã khiến cho khoảng cách giữa mỗi chúng ta ngày càng tăng thêm.

Một mặt người bằng mười mặt của còn có dụng ý chỉ việc góp mặt của mỗi cá nhân đáng giá hơn những vật chất mà cá nhân ấy mang đến. Ví như việc giỗ chạp hằng năm, dường như là dịp để con cháu tụ họp quây quần về cạnh cha mẹ. Nhưng vì nhiều lí do khác nhau. Nhiều người lại chọn cách gửi tiền bạc, quà cáp thay vì có mặt trong những bữa cơm gia đình ấy.

Những việc đó dù nhỏ và tưởng chừng như vô hại nhưng lại khiến ta xa cách nhau hơn. Chắc chắn vào mỗi lần gia đình họp mặt, người thân chỉ muốn nhìn thấy bạn bằng xương bằng thịt. Chẳng ai muốn nhìn thấy hay trò chuyện với những vật chất vô tri, vô giác kia.

Đồng tiền dẫn lối hành động

Bởi đóng vai trò quan trọng trong đời sống, nên đồng tiền có mãnh lực vô cùng lớn. Nó không chỉ khiến ta trở nên cô độc mà còn là “con quỷ” chi phối cả hành động của ta. Chỉ vì đồng tiền nhiều người bán rẻ lương tâm, coi rẻ mạng người.

Đâu khó thấy nhiều tài xế để rút ngắn thời gian đi lại đã sẵn sàng phóng nhanh, vượt ẩu. Mặc cho trước tay lái mình là bao sinh mệnh dễ thương tổn.

Rồi hình ảnh những y bác sĩ, chỉ đợi có phong bì mới chạy chữa. Mặc cho con bệnh kêu khóc, họ vẫn chỉ lạnh lùng chờ đợi. Đâu ít những người đã chết oan vì những cái phong bì.

Một mặt người bằng mười mặt của

Đồng tiền đi trước là đồng tiền khôn nên ai cũng muốn “khôn”. Họ bất chấp tất cả để đạt được mục đích của mình, trở thành nô lệ của đồng tiền.

Mặc dù biết đó cũng chỉ là những “con sâu làm rầu nồi canh”. Nhưng ta cũng không thể phủ nhận rằng xã hội hiện nay vẫn còn những hiện tượng đáng buồn. Và xã hội vì đồng tiền là xã hội thiếu văn minh, thiếu tình người. Chính vì thế phải xóa bỏ ngay, phải lên tiếng trước những hiện tượng này.

Lời kết

Một mặt người bằng mười mặt của ngoài việc coi trọng tính mạng con người còn đem đến bài học sâu sắc. Đó cũng như là lời an ủi cho những ai lỡ mất đi tiền bạc, tài sản. Còn người thì còn của cải. Con người còn sống thì của cải còn có thể sinh sôi, nảy nở.

Câu tục ngữ còn thể hiện quan niệm của ông cha ta về vấn đề sinh sản. Với họ, gia đình càng đông cháu con thì càng phồn thịnh, càng có nhiều của cải. Theo đó, Một mặt người bằng mười mặt của nghĩa là sinh ra thêm một con người thì của cải sẽ tăng thêm mười phần.

Tóm lại, với nhiều ý nghĩa sâu sắc về cuộc đời và các mối quan hệ , câu tục ngữ trở thành bài học đúng đắn. Mà giá trị của những bài học ấy luôn trường tồn theo thời gian.

Xem thêm bài viết: Ca dao “Nuôi con mới biết sự tình/Thầm thương cha mẹ nuôi mình khi xưa”