Gõ Tiếng Việt

Đất nước ta là một đất nước thuần nông. Trong quá trình lao động và canh tác, ông cha ta đã đúc kết được nhiều kinh nghiệm về lao động, sản xuất. Những kinh nghiệm ấy, dần trở thành “túi khôn” giúp con cháu đời sau xây dựng và hoàn thiện nền nông nghiệp nước nhà. Tục ngữ Nhất nước nhì phân tam cần tứ giống thể hiện rõ nét những yếu tố quan trọng trong quá trình canh tác.

Xem thêm bài viết: Thành ngữ “Khác máu tanh lòng”

Nhất nước nhì phân tam cần tứ giống

Nhất nước nhì phân tam cần tứ giống sử dụng lối nói ngắn gọn, có vần nhịp, giàu hình ảnh. Câu tục ngữ phản ánh kinh nghiệm của nhân dân trong việc trồng trọt. Trong đó, cụ thể và phổ biến nhất ở nước ta đó là cây lúa.

Câu tục ngữ lần lượt liệt kê ra 4 yếu tố quan trọng nhất lúc bấy giờ. Việc sắp xếp các yếu tố này cũng dựa vào mức độ quan trọng của từng yếu tố. Có thể thấy nước được đánh giá là quan trọng nhất. Tiếp đó là phân bón, sự cần cù của con người. Và cuối cùng đó là giống loài.

Thực tế cho thấy sự đánh giá và sắp xếp này không hoàn toàn đúng với mọi vùng miền và mọi cây trồng. Trong quá trình hoàn thiện nền nông nghiệp, nhân dân ta đã áp dụng nhiều thành tựu khoa học kĩ thuật vào canh tác. Nên trong nhiều trường hợp, việc đánh giá theo mức độ quan trọng này cũng có sự thay đổi.

Nhưng cũng không thể phủ nhận rằng, Nhất nước nhì phân tam cần tứ giống thực sự là kinh nghiệm cần thiết và quý báu. Linh hoạt sử dụng nó trong thực tế canh tác, chắc chắn sẽ mang lại nhiều thành quả đáng kinh ngạc.

Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống

Nhất nước

Nước là thành phần chính của cây trồng. Nó tham gia vào mọi hoạt động sống như quang hợp, vận chuyển, trao đổi chất. Có đủ nước thì cây mới có thể sống và phát triển được.

Mỗi thời kì sinh trưởng, phát triển cây cần lượng nước khác nhau, thừa thiếu đều không tốt. Không có nước cây không thể duy trì sự sống. Chính vì thế trong câu Nhất nước nhì phân tam cần tứ giống, nước được nhắc đến đầu tiên. Đồng nghĩa với việc, nước được đánh giá là yếu tố quan trọng nhất.

Có thể thấy, khi canh tác loài cây nào thì khâu tưới tiêu cũng luôn được coi trọng. Trải dọc đất nước ta, ngoài sông ngòi, ao hồ tự nhiên thì có hàng loạt các công trình thủy lợi.

Việc áp dụng những thành tựu khoa học, kĩ thuật vào nông nghiệp khiến cho ta không còn quá lo lắng việc thiếu nước. Nhưng nó lại đặt ra nhiều thách thức khác. Phổ biến là việc giữ gìn cho nguồn nước luôn sạch. Bởi nước sạch cho sản phẩm sạch, nước ô nhiễm cho sản phẩm ô nhiễm.

Càng tiên tiến thì những thứ con người thải ra môi trường càng độc hại. Nguồn nước bị ô nhiễm sẽ ảnh hưởng đến cả con người, cây trồng và vật nuôi.

Nước sạch là nguồn tài nguyên quý giá mà bất cứ ai cũng nên bảo vệ và sử dụng tiết kiệm.

Nhì phân

Tiếp đó, phân bón là yếu tố được xếp thứ hai. Nó chính là thức ăn của cây. Ở mỗi giai đoạn khác nhau cây cần thành phần, tỉ lệ các chất dinh dưỡng khác nhau. Phân bón giúp hỗ trợ đất cung cấp cho cây những dưỡng chất cần thiết.

Tùy vào đặc điểm thổ cư ở từng vùng mà người ta bón những loại phân khác nhau. Phổ biến là những loại phân chuồng, phân hoai mục. Tiếp đó, tùy vào các thành phần dinh dưỡng của đất, người ta sẽ bổ sung hoặc kìm hãm những yếu tố dinh dưỡng trong đất.

Phân bón không thể thiếu trong nông nghiệp hiện đại. Đặc biệt với phương pháp trồng cây không cần đất, phân bón chính là điều kiện tiên quyết.

Tuy nhiên hiện nay, trước lợi ích từ phân bón mang lại. Nhiều người sử dụng quá nhiều lượng phân bón cần thiết. Mặc dù hành động này khiến cây tăng trưởng và phát triển nhanh hơn. Nhưng lại khiến môi trường bị ô nhiễm.

Nguyên nhân dẫn đến ô nhiễm đất và nguồn nước đa phần là từ phân bón hóa học. Hệ lụy từ vấn đề này rất lớn. Việc làm sạch những phần đã bị ô nhiễm cũng là vấn đề khá nan giải. Việc sử dụng phân bón như thế nào trong nền nông nghiệp hiện đại vẫn là câu chuyện đang được tranh cãi.

Phân bón sạch, phân bón hữu cơ là tiền đề cho nền nông nghiệp xanh, sạch.

Tham khảo thêm bài viết: Thành ngữ “Mật ngọt chết ruồi”

Tam cần

Nếu như ở hai vế trước, Nhất nước nhì phân tam cần tứ giống nói đến các yếu tố bên ngoài. Thì tiếp theo, con người cũng được đánh giá là một yếu tố cần thiết.

Cần trong tam cần là cần cù, chăm chỉ trong lao động chân tay và trí óc. Nếu như có được nguồn nước và phân bón sạch nhưng thiếu sự cố gắng của con người thì cũng không mang lại kết quả cao.

Đặc biệt với nền nông nghiệp hiện đại, không chỉ cần những con người chỉ biết một nắng hai sương. Nông dân còn cần những nhà nông thông thái, chịu khó học hỏi, tìm tòi, nghiên cứu kiến thức khoa học, kĩ thuật. Đồng thời phải có kiến thức về thị trường kinh tế nông nghiệp.

Con người dần khẳng định về vị trí, vai trò của mình trong mọi lĩnh vực. Nếu như trước đây, nông nghiệp chủ yếu dựa vào tự nhiên. Thì bây giờ, con người dần chiếm lĩnh vai trò tiên quyết. Và thực tế cũng cho thấy, ở bất cứ lĩnh vực nào cũng vậy, con người luôn là yếu tố quyết định sự thành bại.

Tứ giống

Vấn đề cuối cùng được nhắc đến trong Nhất nước nhì phân tam cần tứ giống là giống cây trồng. Giống có vai trò quan trọng ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng cây trồng. Có được nguồn giống tốt thì cây trồng có được khởi đầu tốt.

Tùy vào đặc điểm thổ nhưỡng và khí hậu, mỗi nơi sẽ phù hợp với mỗi loại cây khác nhau. Vì vậy, cần nghiên cứu tạo giống tốt, phù hợp với địa phương.

Cùng với sự phát triển của khoa học kĩ thuật, ngày nay nhiều giống cây mới được ra đời. Nó có sức sống mãnh liệt và khả năng chống chịu sâu bệnh rất tốt. Bên cạnh đó còn có năng suất cao hơn, ngắn ngày hơn. Ngành nghiên cứu giống cây trồng đã góp phần đem đến diện mạo mới cho nông nghiệp nước nhà.

Nông nghiệp 4.0

Như đã chia sẻ ở trên, cùng với sự phát triển của khoa học kĩ thuật, nông nghiệp Việt Nam cũng có những sự chuyển mình đáng tự hào.

Tuy vậy, hiện nay nền nông nghiệp lại phải đối diện với những thách thức lớn. Đó là quá trình hội nhập quốc tế đòi hỏi chất lượng nông sản càng cao. Diện tích đất lại ngày càng bị thu hẹp do đô thị hóa, biến đổi khí hậu. Trong khi dân số tăng nên nhu cầu lương thực không ngừng tăng lên.

Sự góp mặt của công nghệ đã hình thành nên nền nông nghiệp 4.0

Đứng trước những thách thức ấy, kinh nghiệm Nhất nước nhì phân tam cần tứ giống là chưa đủ. Hiện nay việc tiếp cận trí tuệ nhân tạo trong nông nghiệp công nghệ cao đã trở thành những xu hướng công nghệ.

Bên cạnh việc áp dụng nhà kính, nhà màng. Hay sử dụng các công nghệ truy xuất nguồn gốc giúp người dùng hiểu rõ chất lượng sản phẩm. Công nghệ 4.0 giúp sản xuất nông nghiệp tiết kiệm chi phí, tăng năng suất, hạ giá thành và nâng cao chất lượng nông sản, bảo vệ môi trường.

Mặt khác, nông nghiệp công nghệ cao giúp nông dân chủ động trong sản xuất, khắc phục được tính mùa vụ, giảm sự lệ thuộc vào thời tiết, khí hậu, đáp ứng nhu cầu thị trường về chất lượng nông sản.

Sự góp mặt của công nghệ đã hình thành nên nền nông nghiệp 4.0. Nó mang đến cho nông nghiệp nước nhà sự chuyển mình mạnh mẽ. Giờ đây nông nghiệp Việt khoác lên mình chiếc áo mới, sẵn sàng vươn ra cường quốc năm châu.

Lời kết

Tuy vậy, Nhất nước nhì phân tam cần tứ giống vẫn mang trong mình giá trị riêng. Ý nghĩa của nó cần hiểu linh hoạt, không thể rập khuôn theo một nguyên tắc nào. Cả bốn yếu tố: nước, phân, sự cần cù và giống đều quan trọng. Thiếu dù chỉ một yếu tố cũng có thể kìm hãm sự phát triển cây trồng. Dù ở thời đại nào, lời khuyên trong câu tục ngữ ấy vẫn rất đáng để học hỏi, tham khảo và áp dụng.

Xem thêm bài viết: Thành ngữ “Im lặng là vàng”