Gõ Tiếng Việt

“Bé người to con mắt”

Tham lam là một trong những tính xấu của con người, người vượt qua được những tính xấu, xa rời cám dỗ trước mắt mới mong có một cuộc sống tốt đẹp được.

Ông bà ta có câu “Bé người to con mắt”, bản thân mình không biết lượng sức và luôn muốn giành lấy những điều lợi lộc dù chẳng biết hậu quả ra sao. Mượn chuyện ăn uống trong đời sống hàng ngày, người xưa đã để lại cho thế hệ sau này một bài học đáng giá.

“Bé người to con mắt”

Giải thích một chút về câu tục ngữ “Bé người to con mắt”, câu này thường được sử dụng trong đời sống hàng ngày, nhất là trong mâm cơm của người Việt. Không biết bạn đã từng nghe qua câu này hay gặp phải trường hợp đó chưa chứ tôi thì thấy nhiều, thậm chí là hình bóng bản thân ở trong đó. Bụng mình thì có hạn mà cứ cắm cố ăn cho nhiều, đòi hỏi nhiều cuối cùng no quá mà tức bụng, mà khó chịu.

Bé người to con mắt

Đó là bài học cho kẻ tham ăn, bụng nhỏ mà muốn ăn nhiều. Thành ra ăn không hết rồi bỏ bữa, điều này không chỉ khiến bản thân thêm khó chịu mà còn mang tội vì bỏ phí thức ăn. Đó là trường hợp cần tránh và là bài học đối với mỗi người, cần nhất là phải dạy cho những bạn nhỏ để chúng không phạm sai lầm tương tự.

Và chắc chắn rằng, câu tục ngữ “Bé người to con mắt” không chỉ nhắc nhở chúng ta trong chuyện ăn uống mà còn mang đến một bài học giá trị. Mỗi câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ,…của ông bà ta đều mang một ý nghĩa răn dạy, khuyên nhủ và đó cũng là niềm tự hào của nhân dân ta đối với kho tàng văn học Việt Nam. Câu tục ngữ “Bé người to con mắt” muốn khuyên con người không nên quá tham lam kẻo không lường trước hậu quả. Bên cạnh đó, người xưa muốn nhắc nhở mọi người đừng quá tham vọng mà không lượng sức mình, nếu không sẽ nhận lấy bài học đau đớn.

Tham lam không có kết cục tốt

Thật vậy, kẻ tham lam xưa này có mấy ai nhận kết quả tốt bao giờ. Chắc chắn rằng, ai cũng không thoát khỏi lưới trời, thoát khỏi luật nhân quả ngay trước mắt. Từ những phú ông thời xưa cổ cho đến các tên gian thương hiện đại, kẻ lừa lọc người khác thì sớm muộn cũng bị lừa lại. Trên cuộc đời này có gì bằng ăn ở hiền lành, tốt bụng đâu. Nhân quả xoay vòng mà, bạn đối đãi với cuộc đời thế nào thì sẽ được nhận lại giống như vậy. Đời có vay có trả mà.

Xem thêm bài viết tham khảo: “Xởi lởi trời cho, so đo trời lấy”

Nhắc tới câu tục ngữ “Bé người to con mắt” là tôi lại thấy nhớ và ngẫm ra, tham lam luôn bị tham lam hại. Ở đây, mình còn chưa nói đến cái hại lớn, cái tai hại lâu dài mà chỉ nói về cái hại trước mắt thôi. Tôi thường hay tụ tập để nấu ăn cùng nhóm bạn, nhóm có 4 đứa, đứa nào đứa nấy bé như cái kẹo vậy nhưng đòi ăn thì không ai bằng. Cứ mỗi lần bày tiệc là y như rằng nấu nên một bàn tiệc cho cả 6 – 7 người ăn.

Mỗi lần như mọi lần, đứa này thích món này, đứa kia thích món kia thành ra nấu rất là nhiều. Người ta cứ bảo “Bé người to con mắt” là đúng, mắt thấy gì cũng thèm, thấy gì cũng muốn mua mà có ăn hết đâu. Xúm nhau mua đồ, nấu ăn, ăn ráng xong lại bỏ. Trước mắt thấy mất tiền, mất công, ăn vào đau bụng rồi sau lại lãng phí vì đồ dư ăn không hết. Có vậy mới thấy tham thì thâm, tham thì bị thiệt đủ đường.

Tham vọng quá lớn dễ đớn đau

Thật ra, câu tục ngữ “Bé người to con mắt” còn là lời khuyên của thế hệ trước cho chúng ta. Con người đừng nên quá tham lam, tham lam trong tất cả mọi chuyện dù nhỏ nhất đều bị hậu quả. Mà hậu quả có khi còn gây ra sai lầm khiến cho bản thân không thể nào cứu vãn được nữa.

Bé người to con mắt

Ví như muốn bán nông sản lời nhiều, tiêm nhiều thuốc trừ sâu, thuốc tăng trưởng,…rồi cuối cùng nông sản đó lại bán tới tay người thân của mình hoặc bản thân mình bị người khác “hại” như thế. Ví như mùa dịch bệnh, bạn tăng giá khẩu trang lên mấy chục lần sau lại bị thị trường phát hiện, bắt giữ phạt tiền còn hơn số tiền đó gấp nhiều. Ví như sống gian dối, hại người, gạt người,…rồi sau cùng bản thân còn bị gạt một cách đau đớn hơn.

Nói chung, con người sống ở đời đừng quá tham lam bởi lẽ tham lam chẳng giúp gì cho bạn. Nó chỉ là một đức tính xấu xa kéo chúng ta ngày càng xa ánh sáng. Cuối cùng, những thứ mà bạn nghĩ rằng tốt đẹp hóa ra chỉ là ác mộng.

Biết tự lượng sức mình

Bên cạnh đó, câu tục ngữ “Bé người to con mắt” còn có ý khuyên chúng ta đừng nên quá tham vọng, biết tự lượng sức mình. Nếu bạn là con vịt xấu xí, bạn nên dẹp bỏ ý định làm thiên nga. Tất nhiên rằng, mỗi chúng ta đều có quyền ước mơ và cố gắng nhưng đừng bất chấp tất cả đạt được mục đích. Nếu muốn vươn lên, hãy vươn lên một cách đường đường chính chính.

Xem thêm: “Chớ thấy sóng cả mà ngã tay chèo“

Nhiều người may mắn có được hai lại muốn có đến mười, họ tham lam như vậy đấy mà nào đâu biết mọi thứ chỉ là do may mắn. Rồi dần sa đà, họ lao vào cám dỗ như một con thiêu thân, họ bất chấp thủ đoạn dù cho có làm hại đến ai đi nữa.

Con người sống ở đời nên biết đâu là đủ, việc này nói thì dễ nhưng đến khi làm lại rất khó. Khó có ai qua được cám dỗ, khó có ai rèn luyện được tính tốt và tránh xa cái xấu. Nhưng dù thế nào, chúng ta cũng nên tin tưởng rằng mình sẽ làm được và thậm chí còn làm tốt nữa kìa.

Lời kết

Câu tục ngữ “Bé người to con mắt” không chỉ là một lời nhắc nhở hạn chế trong việc ăn uống mà còn mang đến cho mỗi chúng ta bài học ý nghĩa. Mỗi chúng ta đều có thể vượt qua bản thân, vượt qua mọi khó khăn, cám dỗ để vươn lên một cách chân chính. Đừng đổ lỗi cho xã hội vì chính bạn mới làm chủ cuộc đời mình. Muốn thay đổi thế giới thì hãy bắt đầu bằng việc thay đổi bản thân mình trước.