Gõ Tiếng Việt

“Con hát mẹ khen hay”

Một câu thành ngữ quen thuộc và xuất hiện rất thường xuyên trong đời sống hàng ngày. Những lời khen đúng thời điểm, đúng chừng mực hẳn là rất tốt nhưng nếu biến nó thành những lời tâng bốc thì lại ra một kết quả khác.

Giống như việc tự tin, ranh giới giữa tự tin và kiêu ngạo rất mong manh nên chúng ta hãy luôn trong trạng thái cảnh giác. Một người tự tin sẽ nhanh chóng bước đến thành công và được mọi người tôn trọng. Bằng ngược lại nếu bạn trở nên kiêu ngạo, bạn sớm muộn cũng sẽ nhận lấy kết cục không tốt cho bản thân mình.

“Con hát mẹ khen hay”

Ý tứ rõ ràng, câu thành ngữ “Con hát mẹ khen hay” có ý chỉ trích sự chủ quan, thiên vị sinh ra bất công khi đưa ra lời nhận xét của một người. Xét về về nghĩa đen, “Con hát mẹ khen hay” là câu thành ngữ xuất phát từ một thực tế rất đời thường của tình mẫu tử. Tình yêu thương, sự bao dung của người mẹ luôn khiến cho con mình trở nên đẹp hơn trong mắt họ. Nói một cách cụ thể trong một điều kiện bình thường, con cho dù có “hát dở” thì người mẹ vẫn “thấy hay” và muốn “khen hay”, đó là phản ứng theo cách rất bình thường.

Con hát mẹ khen hay

Tuy nhiên, lời khen này chỉ nên dừng lại ở mức khuyến khích, cổ vũ, động viên để người được khen cảm thấy nên cố gắng nhiều hơn. Bên cạnh khen, bạn cũng cần có những lời góp ý chân thành để họ trở nên hoàn thiện. Nếu người mẹ biết con của mình không có khả năng mà vẫn khen để con nhầm tưởng về bản thân mình thì thật là tai hại. Tôi tin rằng, chúng ta đều phân biệt được đâu là động viên và đâu là khen thật lòng, đúng không?

Về mặt nghĩa bóng, câu thành ngữ này muốn nói đến sự thiên vị và sự thiên vị biến thành tâng bốc bởi những người có mối quan hệ mật thiết với nhau. Nó giống như việc: cha mẹ khen con, vợ chồng khen nhau, họ hàng bênh nhau,…Tất nhiên rằng, chúng ta chỉ nói đến những lời khen thái quá để biến người được khen trở nên ảo tưởng về bản thân mình. Như vậy chẳng phải là khen quá hóa ra tai hại hay sao?

Câu chuyện “Con hát mẹ khen hay”

Tôi nhớ ở một cuộc thi tài năng của Việt Nam, người mẹ nào đó đã dõng dạc cầm micro tuyên bố con của mình rất tuyệt và không đáng bị giám khảo loại. Câu chuyện đó dấy lên làn sóng dư luận và có không ít lời ra tiếng vào. Đa số đều là những lời cười cợt và chỉ trích vì người mẹ đã quá tâng bốc con của mình. Mỗi người mỗi ý thay nhau bàn tán và ai cũng mạnh dạn bảo vệ ý kiến của bản thân mình.

Xem thêm bài viết tham khảo: “Mèo nhỏ bắt chuột con”

Riêng đối với quan điểm của mình, tôi cảm thấy người mẹ hành động bình thường nhưng cũng bất thường. Bình thường ở đây là trên góc độ mẹ và con. Ở nhà, mẹ con đóng cửa bảo nhau, bạn có thể khen con và dành những lời hoa mỹ tùy thích. Thêm nữa trên góc độ cá nhân, người mẹ cảm thấy hay thì có quyền khen cũng như bày tỏ ý kiến của mình. Tuy nhiên khi lên tivi phát sóng cho cả nước thì lại khác, lời khen của người mẹ trở nên quá chủ quan. Mẹ thấy con hay nhưng không có nghĩa là tất cả mọi người phải công nhận điều đó.

Chưa nói đến việc ngang nhiên như thế trên sóng truyền hình là rất không văn minh và cả hai mẹ con đều sẽ trở thành đối tượng bị chỉ trích. Con cái là tài sản cũng như là món quà quý giá nhất của ba mẹ, con cái được ba mẹ yêu thương là điều bình thường. Tuy nhiên, việc chỉ rõ cho con những khuyết điểm để chúng khắc phục cũng quan trọng không kém những lời động viên.

Lời khen đúng lúc, đúng chừng mực

Những lời khen, lời động viên sẽ mang lại hiệu quả rất tốt nếu nó được xuất hiện đúng thời điểm với chừng mực nhất định. Ví dụ khi gặp một người vô cùng tuyệt vọng với mọi thứ, bạn bảo rằng bạn tin họ sẽ làm được hoặc bạn tin tưởng vào khả năng của họ. Lời khen lúc này như một chiếc phao cứu sinh có thể làm sống dậy cuộc đời của một con người.

Con hát mẹ khen hay

Ví dụ khi con bạn đang buồn rầu vì điểm thi đại học, bạn bước đến và chúc mừng vì con đã làm rất tốt những gì mình học thì đó như một sự cảm thông sâu sắc nhất. Không cần là những lời hoa mỹ, không quá vồ vập, khách sáo hay giả tạo,…lời khen đến đúng lúc và đúng chừng mực sẽ làm cho người đối diện cảm thấy tốt hơn rất nhiều.

Trẻ nhỏ dễ dạy nhưng cũng dễ bị người lớn tác động. Nếu bạn luôn miệng khen con quá đà, con sẽ bị ảo tưởng và khả năng của bản thân mình. Hậu quả là chúng sinh ra kiêu ngạo và không xem ai ra gì. Kiểu như thế ra ngoài xã hội khắc nghiệt thì làm sao tồn tại nổi? Thay vì vậy, bạn nên có thái độ khen chê đúng lúc và đúng mực để con hoàn thiện bản thân hơn. Nếu muốn tốt cho trẻ, xin hãy bỏ ngay kiểu dạy “Con hát mẹ khen hay”.

Áp dụng trong đời sống

Trong cuộc sống, chúng ta có thể bắt gặp sự thiên vị giống như “Con hát mẹ khen hay” ở khắp mọi nơi. Từ trong gia đình cho đến công ty, đường phố,…chỉ cần có quan hệ thì lập tức được thiên vị. Người nhà với nhau sẽ bênh vực nhau, khen nhau, ủng hộ cho nhau,…Thật ra, đó cũng chỉ là một chuyện bình thường nhưng với điều kiện ở môi trường nhất định. Nếu bạn quá lạm dụng điều đó và người được khen cũng xem là thật thì rất không tốt.

Xem thêm:“Ngựa non háu đá“

Ví như cả nhà đều khen bạn hát hay làm bạn cảm thấy bạn thật sự có khả năng. Bạn tham gia một cuộc thi lớn nhưng lại nhận những lời nhận xét khách quan. Lúc đó, bạn mới bi quan bản thân mình chỉ có như vậy, rồi thất vọng, sụp đổ,…ảnh hưởng đến tâm trạng và cuộc sống hàng ngày.

Không chỉ những người khen mà người được khen cũng nên xem lại. Ngoại trừ trường hợp là trẻ con, bạn hãy tỉnh táo nếu như là một người đã đủ nhận thức. Bạn nên sớm nhận ra đó là lời khen thật lòng hay chỉ là lời động viên để bạn vui hơn, tất nhiên lời khen xuất phát từ ý tốt nhưng kết quả mang đến đôi khi thái quá. Bạn là ai, bạn làm được những gì thì còn ai trên đời thấu hiểu hơn bạn chứ?

Lời kết

Câu thành ngữ “Con hát mẹ khen hay” có ý nhắc nhở và mang đến cho chúng ta thêm một bài học về cuộc sống. Đối với những người thân thiết, bạn không chỉ rõ đúng sai mà cứ làm vui lòng họ thì chính là hại họ. Một người sẽ không phát triển nổi nếu cứ sống trong những lời có cánh, sống trong thế giới màu hồng.