Gõ Tiếng Việt

Kho tàng văn học dân gian Việt Nam rất đa dạng và phong phú, nó chứa đựng những tinh túy mà các thế hệ cha ông ta đã chắt lọc và đúc kết lại. Trong đó, ngoài những câu ca dao, tục ngữ nói về tình cảm hay các mối quan hệ, chúng ta còn học được những kinh nghiệm lao động hay đối nhân xử thế ở đời. Đó là những bài học hữu ích và mang đầy giá trị cho lớp con cháu đời sau.

Trong số đó, câu tục ngữ “Một người biết lo bằng kho người làm” cũng không ngoại lệ. Đây là một trong những lời khuyên hợp lý dành cho tất cả chúng ta.

“Một người biết lo bằng kho người làm”

Tại sao người xưa lại cho rằng chỉ cần một người mà biết lo liệu thì bằng với cả kho người làm? Nghe có vẻ bất hợp lý nhưng nếu chúng ta suy xét kỹ thì cũng khá là hợp lý. Ở đây, lao động không chỉ đơn thuần là cắm mặt vào làm, làm, làm và làm. Tất cả mọi chuyện, chúng ta đều cũng nên tính toán kỹ lưỡng.

“Một người biết lo bằng kho người làm”

Tri thức đóng vai trò quan trọng trong lao động. Muốn lao động có hiệu quả thì người đó phải biết phương án làm việc , cách thức làm việc , trở ngại khi làm việc để tránh và kết quả của công việc ấy như thế nào. Bất kể ngành nghề nào cũng cần phải có kế hoạch và suy tính rõ ràng, chúng ta không thể chỉ biết làm bừa mà không suy nghĩ. Như thế rất dễ dẫn đến kết quả thua lỗ và thất bại. Một lần, hai lần thì không phải là vấn đề lớn nhưng lâu dài như thế thì chắc chắn hậu quả sẽ trở nên nghiêm trọng hơn rất nhiều.

Ví như bạn làm nông, bạn cũng phải biết mùa này gieo giống gì để bội thu , bón phân loại gì để phát triển , phun thuốc bảo vệ như thế nào để bảo vệ được cây lúa mà không hại đến tiến trình phát triển của cây lúa. Và tính toán thu hoạch trước mưa bão, lúa chín chưa gặt mà nước lũ về đầy đồng thì công lao, vốn liếng xem như mất trắng.

Không thể chỉ biết cắm mặt mà làm

Có câu “Ngu dốt cộng nhiệt tình thành ra phá hoại” , vậy nên không phải lao động là cứ làm , làm tất bật mà không biết gì về công việc ấy. Làm việc có phương pháp và kế hoạch lúc nào cũng có kết quả cao hơn và nhàn nhã hơn người không có phương pháp , nên muốn phát triển kinh tế thì phải nâng cao dân trí.

Chúng ta thấy, người lãnh đạo là một trong những nhân tố quan trọng để quyết định sự phát triển của một công ty. Chúng ta có thể dễ dàng tìm thấy nhiều ứng viên, nhưng chọn ra một người “cầm đầu” xuất sắc thật sự là không dễ. Không có người dẫn đầu thì thiếu đi sự thống nhất và phương pháp khi làm việc, điều đó dẫn đến kết quả thành công không được bao nhiêu phần trăm.

Một người lúc nào cũng chỉ biết làm và làm mà không chịu suy nghĩ nếu chưa bàn đến kết quả, chắc chắn sẽ vất vả hơn người làm mà đã có tính toán. Còn kết quả thu về, phần lớn người biết lo liệu sẽ viên mãn hơn.

Mọi thứ cần phải được định liệu trước

Thật ra, những người làm việc tất bật chưa chắc đạt năng suất hơn những người thong thả mà làm. Ở đời, việc gì cũng thế, chậm quá thì không được mà vội quá cũng không xong. Làm việc đều đều có tính toán là hay nhất.

“Một người biết lo bằng kho người làm”

Khi chúng ta dự liệu được mọi thứ, từ thời gian, phương thức cho đến cách giải quyết những trở ngại thì lo gì mà không thành công. Tục ngữ dạy “Một người biết lo bằng kho người làm” cũng vì lý do ấy. Rất cần một người lãnh đạo giỏi để đào tạo những nhân viên giỏi và hoàn thành tốt công việc. Người dẫn đầu đi sai hướng thì có thể dẫn đến cả đoàn đều sai, mà hậu quả có khi không lường trước được.

Chúng ta cần phải học hỏi và không ngừng trau dồi kinh nghiệm, khả năng của mình để có thể kịp ứng phó với mọi hoàn cảnh. Khi có kiến thức trong tay, mọi chuyện sẽ trở nên dễ dàng hơn. Khó khăn thì mỗi người đều sẽ gặp phải nhưng giải quyết khó khăn thì không phải ai cũng làm được.

Xem thêm bài viết tham khảo “Muốn biết phải hỏi, muốn giỏi phải học”

Muốn giỏi phải học

Làm việc mà làm bừa làm ẩu thì sao có năng suất được? Thậm chí cứ hết mình mà làm, không suy tính trước sau thì sớm muộn cũng thất bại. Trên đời này, có chuyện gì là dễ dàng đâu chứ. Đã lo liệu hết còn xảy ra sơ suất chứ đừng nói gì là phó mặc cho tự nhiên. Mình đã bỏ công ra làm thì phải nhận lại được thành quả, chứ làm mà lại nhận thiệt hại nữa thì thật không đáng.

Muốn thành sự phải cần nhiều yếu tố, trong đó biết tính toán là một lợi thế. Mà muốn tính toán giỏi lại cần phải học hỏi. Học từ bên ngoài, học từ người đi trước, học từ những thất bại,…Nói chung, tri thức rất quan trọng và nó quyết định nhiều chuyện.

Chúng ta muốn phát triển, muốn thành công thì cần trau dồi và rèn luyện ngay từ bây giờ. Không ai tự nhiên mà giỏi và không ai học mãi cũng không được gì. Vì thế, tin vào bản thân mình và nạp thêm cho mình những kiến thức bổ ích. Khi hiểu biết đạt đến trình độ nhất định, tự khắc làm việc gì cũng trở nên dễ dàng hơn.

Lời kết

Nhìn nhận câu tục ngữ “Một người biết lo bằng kho người làm” tùy theo quan điểm của mỗi người là hợp lý hay chưa hợp lý. Tuy nhiên, xét về góc độ tích cực. Câu tục ngữ là lời khuyên chân thành của ông cha ta về cách sống và làm việc ở trên đời. Bất kể là chuyện gì, chúng ta cũng cần suy tính kỹ càng và hợp lý.

Làm việc không làm ẩu cũng không rề rà. Một khi xây dựng được cho mình kế hoạch tốt, mọi chuyện sẽ suôn sẻ và nằm trong tầm tay của chúng ta. Người khôn ngoan có thể là người biết đoán định hết thảy những tình huống có thể xảy ra. Rất cần một người lãnh đạo đáng tin trong những công việc hệ trọng và mang tính quyết định.